فداحسین مالکی به همشهری آنلاین گفت: اصل کار این است که طالبان باید سد کجکی را نشان دهند ولی بهانه می‌آورند. این بهانه است که بازدید از سد کجکی جزو معاهده نیست. ایران میزبان چند میلیون افغانستانی در کشور است. آیا این جزو معاهده است؟

فداحسین مالکی

همشهری آنلاین-گروه سیاسی: بازدیدهای هیات ایرانی از خاک افغانستان و حوزه آبی رودخانه هیرمند تاکنون نتیجه قطعی در پی نداشته است. اجازه دسترسی محدود و بی‌پاسخ گذاشتن اطلاعات ابزاری و فنی مورد نیاز، پرونده احیای این رودخانه بعد از مرز ایران را مبهم گذاشته است. با فداحسین مالکی نماینده زاهدان درباره سرنوشت رایزنی‌های ایران و طالبان بر سر رودخانه هیرمند گفت‌وگو کردیم.

2دوره بازدید هیات ایرانی از حوزه آبی هیرمند در افغانستان چه دستاوردی برای سیستان و بلوچستان داشته است؟

بازدیدهایی که طی توافقات صورت گرفته با طالبان در داخل افغانستان صورت گرفت، شامل پایین دست سد کجکی به نام دهراود بود. طالبان اجازه بازدید از سد کجکی ندادند. نظر کارشناسان ما این است که از سد کجکی بازدید کنند و اقدام درست نیز همین است. ادعای طالبان این است که بازدید از سد کجکی جز معاهده1351 هیرمند نیست، در حالی که در دولت‌های قبل هیات‌های ایرانی بارها از سد کجکی بازدید می‌کردند و بعد پایین دست مورد بازدید قرار می‌گرفت. معذلک طالبان مانع بازدید از سد کجکی شده است و گزارشی که داده شده است گزارش کاملی نیست. ما در جلسه‌ای که چند روز قبل در کمیسیون امنیت ملی با آقای امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه داشتیم، اصرار داشتیم راهکارهای در دستور کار وزارت امور خارجه برای باز شدن آب رودخانه هیرمند باید هرچه سریع‌تر پیگیری شود. وزارت امور خارجه راهکارهای درستی در دستور کار دارد ولی باید به طالبان فشار بیاورد تا هر آنچه در معاهده هیرمند وجود دارد، اجرایی شود.

چرا طالبان اجازه دسترسی به مناطق مدنظر ایران در سد کجکی را نمی‌دهد؟

اصل کار این است که باید سد کجکی را نشان دهند ولی طالبان بهانه آورده است. این بهانه است که بازدید از سد کجکی جزو معاهده نیست. ایران میزبان چند میلیون افغانستانی در کشور است. آیا این جزو معاهده است؟ طالبان باید توجه کند ایران و افغانستان 2کشور همسایه هستند و باید فراتر از این مسائل با یکدیگر همکاری کنند. ایران باید بداند در حوزه آبی هیرمند چه می‌گذرد. ما که می‌دانیم آب را از سد کجکی به انهار پایین دست منتقل می‌کنند تا سطح آب سد افت کند. کارشناسان ما باید اینها را ببینید و حق قانونی در این باره دارند. طالبان تاکنون مانع شده است. فضا به نفع طالبان نیست و مردم ایران از دسترسی به حقابه هیرمند حمایت می‌کنند.    

ادعای طالبان درخصوص هیرمند چگونه قابل صحت‌سنجی است؟

طالبان براساس معاهده هیرمند موظف است سهم ایران را بدهد و ایران به هر طریقی که بخواهد می‌تواند این آب را منتقل کند. طی چند ماه گذشته، طالبان سر باز زده‌اند و این کار را نپذیرفته‌اند. در زمان دولت قانونی آقای حامد کرزی رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، او صراحتا مقابل برخی تحریکات آمریکا در روابط میان ایران و افغانستان اعلام کرد که ما اگر یک قطره آب داشته باشیم، نصفش مال برادران ایرانی است و نصف برای افغانستان است. این نگاه کلان در حکومت قانونی افغانستان وجود داشت. حتی سد کمال خان که ساخت آن از قبل انقلاب شروع شده بود، در آن زمان متوقف شد. در جلسه‌ای که مارشال فهیم معاون اول سابق رئیس‌جمهور افغانستان با شهید سردار قاسم سلیمانی برگزار شد و بنده هم حضور داشتم، هم روی حقابه به‌عنوان خط قرمز ایران بحث شد و هم تاکید شد که سد کمال خان ساخته نشود و جلوگیری هم شد. در عین حال در دوره اشرف غنی که وابستگی زیادی به آمریکا داشت سد ساخته شد. چنین فراز و نشیب‌هایی وجود داشته است. الآن طالبان بدون یک ساختار سیاسی مشخص موانع زیادی ایجاد می‌کند. طالبان دفاتر کمیته امداد و هلال احمر را هم در افغانستان تعطیل کرده است. ما انتظار داریم دفاتری که کارهای خدماتی انجام می‌دهد، سریع‌تر باز شود. این اقدامات اصلا به مصلحت طالبان نیست. اینطور نیست که جمهوری اسلامی ایران سکوت کند. قطعا پاسخ مناسب داده می‌شود ولی انتظار ما از کشور همسایه بیشتر است.

اقدامات جایگزین تامین منابع آبی هم در دست کار دارید؟

دولت به دنبال این است که به طرق مختلف آب را وارد منطقه کند که مهمترینش طرح انتقال آب دریای عمان است. این طرح از چابهار شروع شده است و قرار شد لوله‌گذاری از زاهدان به سمت چابهار نیز انجام شود. دولت قول داده است تا یک سال، حداکثر یک سال و نیم دیگر آب به زاهدان برسد. موضوع پروژه دوم پروژه تهلاب است که از نزدیکی زاهدان شروع شده است تا به منطقه سیستان برسد. همین جا باید یادآور شوم که طرح دریای عمان مربوط به کل استان است. البته از استان ما هم می‌گذرد و به خراسان جنوبی و رضوی می‌رسد.

کارشناسان محیط زیست معتقدند اگر ما از هیرمند صرف‌نظر کنیم و صرفا به دنبال استفاده از منابع جایگزین همچون چاه‌ها باشیم، با مشکلاتی همچون افزایش گردوغبار و فرونشست زمین مواجه خواهیم شد.

ما از هیرمند به هیچ عنوان صرف‌نظر نمی‌کنیم. اینها همزمان است. پیگیری حقابه از طرق مختلف دیپلماسی دنبال می‌شود. موضوع طرح جایگزین کلان است. مثلا آبی که از دریای عمان می‌آید برای کل استان است. همچنین آب تهلاب برای همه استان است. ما حتی پیشنهاد کردیم انتقال آب از چاه‌نیمه‌ها که بخشی از آن به سمت زاهدان مرکز استان می‌آید، قطع شود و تنها برای خود سیستان استفاده شود و کمبود آبی که بر اثر قطع آب چاه‌نیمه‌ها ایجاد می‌شود، از چاه‌های اطراف زاهدان در منطقه‌ای به نام حرمک که بالای 50حلقه چاه دارد و آب خوبی هم دارد، جبران شود. این کار الآن در شرف انجام است و قرار شده است دستگاه آب شیرین‌کن هم برای ضریب اطمینان بالاتر کیفیت آب نصب شود. این چند اقدام همزمان پیگیری می‌شود.

این آب‌ها برای مصارف شرب استفاده می‌شود؟

بله. برای مصارف شرب است. اما آبی که از دریای عمان می‌آید علاوه برای مصارف شرب، مصارف صنعت و معدن هم دارد.

برای کشاورزی هم استفاده می‌شود؟

خیر. به مصرف کشاورزی نمی‌رسد. الآن کشاورزی نداریم. آب دریای عمان برای شرب و صنعت و معدن استفاده می‌شود. خط انتقال علاوه بر سیستان و بلوچستان تا خراسان رضوی و مشهد هم خواهد رسید.

کد خبر 783609

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار مجلس

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 39
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 42
  • IR ۱۹:۳۷ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    21 7
    فکرای اساسی را بزارید برای جنوب کشور.شمال سرماگذاری ریسکش بالاست.
    • IR ۲۲:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
      47 9
      اون روزی که بدو بدو رفتین سراغ طالبان در حالی که کل دنیا اونا رو کنار زدن بهشون دست برادری دادین،سفارتخانه دادین،به سربازان و مرزبانان ما بی احترامی کردن چند نفر رو شهید کردن گفتین سوتفاهم بوده،هر روز مردم و مسئولینشون کلیپ تو فضای مجازی می فرستن علیه مسئولین ما ... باید فکرش رو می کردین و خیلی چیزای دیگه
  • انصاف IR ۲۰:۲۶ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    55 1
    طالبان حرف حساب نمی فهمه باید با زبان خودش باهاشان حرف زد
  • IR ۲۰:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    61 3
    مسؤلین این همه افغانی را پذیرفته و چاره هم نمی کنند
  • بنده خدا IR ۲۰:۴۴ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    54 3
    واقعا بایدتاسف خورد، از پس این گروه برنمی آیید؟ ... ... ... ... ...
    • IR ۲۲:۴۰ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
      28 9
      آمریکای همیشه مدعی نتونست باهاشون تا کنه،انتظارت از ما جنگه؟
  • IR ۲۰:۵۴ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    56 3
    بابا جوابشون قاطع و محکم بدید مگه ترس داریم ازشون حقمون باید بدن اگر ندادن مماشات نکنید ... ... ... ... ...
  • IR ۲۱:۰۱ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    53 1
    مجبورتون کردن این همه تبعه بدون سرمایه قبول کنید؟ خب بفرستید کشور خودشون.
  • IR ۲۱:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    32 17
    وقتشه استان افغانستان به کشورایران ملحق شه
    • IR ۲۳:۳۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
      5 12
      جناب معتدل! تند نرو
    • IR ۱۰:۰۴ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۵
      2 3
      بهترین راه حل
  • IR ۲۱:۰۸ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    54 2
    فقط دیگه به مهاجرین کار ندید. لطفا دیگه بهشون خانه ندید. بگذارید میلیاردها دلار هزینه یارانه مصرفی آنها صرف مردم خودمان بشود. میلیونها شغل به جوانان خودمان برسد. و بالاخره میلیونها خانه به مستأجران مستأصل ایرانی برسد…‌.. لطفا،
  • IR ۲۱:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    44 6
    سردار سلامی عزیز لطف کنید کمی هم این افغانها را ادب کنید باور کنید از آمریکا خطرناکترند
  • IR ۲۱:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    37 3
    این روسیه که زده دریای ارومیه رو خشک کرده و خزرو گرفته و اینم افغانستان.. هی ی ی
  • IR ۲۱:۳۸ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    41 1
    فقط اخراج افاعنه
  • عماد IR ۲۱:۵۲ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    45 1
    دولتی که کامپوترها را می شکند و امر می کند تا با چرتکه ها محاسبه کنند و گرنه اعدام می شوند ...شما دلخوش کرده اید که زبان دیپلوماسی شما را میفهمند؟؟؟؟
  • IR ۲۱:۵۶ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    46 3
    افعانیها اینجا اب مصرف نمیکنن؟؟؟؟؟
  • آشنا IR ۲۱:۵۷ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    59 4
    آنها دیگر مهمان نیستند ! آنها همه جا هستند کوچه پس کوچه های ایران را بیشتر از ساکنان بومی میشناسند . روزی نیست که در این کشور جنایت , هتک حرمت ، تجاوز به عنف و...... انجام ندهند در کجا دنیا مهمان اینگونه میزبان را مورد تهاجم قرار میدهد .تا زمانی که ما ملت دلخوش به این هستیم که افغانی بهتر کار میکند و کارگر هموطنت بد کار میکند همین آش است و همین کاسه ! ما خودمان به انها مجوز میدهیم که در کشور بمانند . خبرهای حوادث را بخوانید تا زمانی که انها را بکار میگریم اگر هر گونه ظلم و جنایتی انجام دهند در در جرم انان شریکیم
  • محمدبهرامی بلوچ DE ۲۱:۵۹ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    36 0
    طالبان از صبر و شکیبایی ملت ایران سوءاستفاده میکنند باید انطرف سکه را ببینند وقتی با جهار موشک سد کجکی تخریب شود میفهمند ان وقت میفهمند که حرف حساب یعنی چی مگر سد کجکی در قرار داده بوده است؟ مگر هدایت اب به شوره زار در قرار داد بوده است ؟ ما ملت ایران از دولت و سپاه و ارتش خودمان که نظاره میکنند ملت داره تلف میشه انتظار داریم
  • IR ۲۲:۰۶ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    28 0
    فکر اساسی کنید اینها آب بده نیستن مگر اینکه باج بدهید قطعا فکرهایی در سر دارند
  • ممدلي IR ۲۲:۱۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    35 1
    فكر كنم اين دولت فخيمه ايران از طالبان ميترسد چون بدترين موقعيت را داريم اولا كلي افغاني بي هويت داخل ايرانند دوما جنگبراي انها هزينهاي ندارد قومي كه با يك پاره نان ميتوانند چند روز را سر كنند
  • IR ۲۲:۱۶ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    50 1
    کاش با اخراج اینهمه افغانی کلی مشکلات حل شود نان و گاز واب و برق و کار
  • حسن IR ۲۲:۲۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    29 2
    مگر آب شیزین کردن خلیج فارس به داد کشور برسه... وگرنه از برادران کشورهای همسایه آبی در نمیاد
  • IR ۲۲:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    32 1
    مگه نگفتید ماهواره دارید؟؟؟
  • حسین IR ۲۲:۳۱ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    31 1
    میزبان چند میلیون نه نصف جمعیت افغانستان ایران را اشغال کرده اند میلیونها فرصت شغلی ومسکن در اشغال اینهاست ما باید هزینه سنگین مسکن ملی را تحمل کنیم تابرای انها شغل ایجاد بشه !!
  • US ۲۲:۳۲ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    31 2
    در زمان حامد کرزای هیچ مرزبانی ایرانی شهید نشد.طالبان که شاخه ای از داعش هستند قطعا
  • IR ۲۲:۳۲ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    22 9
    از آقا راهنمایی بخواهید صد در صد حل خواهد کرد.
  • محمد IR ۲۲:۳۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    23 12
    جمعیت میلیونی افغان بروند جلوی سفارت افغانستان برای ندادن آب به ایران هم تجمع کنند وهم مخا لفت خود را با طالبان اعلام کنند
  • سیستان IR ۲۲:۳۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    36 2
    دولت ایران اگر مردم ایران برای شما مهم هستند اگر مردم رو دوست دارید محض رضای خدا به خاطر آیندگان ایران افغانیا رو اخرا ج کنید... بس دیگه چراغی که بر منزل رواست بر مسجد حرامه
  • IR ۲۲:۳۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    33 2
    فقط اب خوردن ۱۱ میایون افغانی در ایران چندبرابر اب روخانه هیرمند تست عرضه ندارند لاقل اب خوردن افغانی ها را از خود افغانستان تامین کنند
  • خسرو IR ۲۳:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    19 20
    اگر افغانی ها بروند با این جوانهای تنبل خودمان که دنبال کارهای ساده و پر در آمد میباشند کارگر روزی چند میلیون تومان هم گیر نخواهد آمد همین جوونها که به اروپا میروند اکثرا توالت میشورند اما در اینجا ناز دارند
    • IR ۲۳:۲۲ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
      52 6
      تو معلومه خودت افغانی هستی که اینجوری دفاع میکنی ازشون حرف مفت نزن اولا تنبل شما افغانیا هستید که کشورتون به این روز افتاده دوم جوانان ایران همه دنیا میدونند توی اروپا پزشک کارآفرین مهندس هستند
  • IR ۲۳:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    23 8
    ابوالفتنه وهابی مسجد مکی چرا صداش برای حق آبه ایران درنمیاد
  • IR ۲۳:۰۹ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    22 3
    تا وقتی که ده میلیون افغانی باعث بیکاری و تورم و گرانی خانه و گرانی مواد غذایی شده‌اند خونه گیر ایرانی نمیاد ناامنی افغانها درکشور ما راهم به آن اضافه کنید از برق و گاز و سوخت واب و حمل ونقل و نان یارانه ای راهم به آن اضافه کنید باید اخراج شوند تا قیمت مسکن و بیکاری کاهش پیداکند
  • ناهید IR ۲۳:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    24 0
    همسایه بد جز این نتیجه ای نداره اگه روزی که طالبان داشتند کودتا میکردن کشورهای همسایه افغانستان پیرو دیپلماسی نبودن و با اتحاد اجازه تشکیل حکومتی که یک بار امتحانش رو پس داده بود نمی دادن الان آب اینطور نبود چند میلیون مهاجر نداشتیم نامنی در مرز نداشتیم ز که نالیم که از ماست که بر ماست
  • م IR ۲۳:۴۰ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    26 1
    این طلبان همان طالبان خوبه که امثال شما دوسال قبل سنگشون به سینه میزدید
  • علی IR ۲۳:۵۳ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۴
    23 1
    کارفرماهایی که به افاغنه کار میدهند الهی که ...
  • احمد IR ۱۵:۵۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۵
    2 0
    طالبان باید به قوانین بین الملل پایبند باشند
  • IR ۱۷:۱۰ - ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
    1 0
    مماشات تا کی